De definitie van de term ‘formeel leren’:
1.
Een leerproces dat plaatsvindt in een georganiseerde en gestructureerde omgeving (in een school, opleidingscentrum of op de werkplek) en dat uitdrukkelijk als leren wordt aangeduid in termen van doelstellingen, tijd of middelen. Formeel leren is een bewuste keuze vanuit het standpunt van de lerende….
2.
Vorm van educatie binnen een gestructureerde of geïnstitutionaliseerde context via een vooraf vastgelegd systeem. Het gaat niet alleen om het formele onderwijssysteem, maar ook om het gestructureerd leren via publieke, intermediaire en private opleidingssystemen.
Formeel leren heeft dus min of meer te maken met een georganiseerde leerstructuur. Voorbeelden hiervan zijn een studie, een cursus, of een training. Formeel leren is één van de belangrijkste aspecten in de ontwikkeling en groei van een land. In principe moet iedereen de toegankelijkheid en het recht hebben tot een goede educatie. Ik vind het daarom ook goed dat wij in Nederland leerplichtig zijn tot onze 16e levensjaar. In bepaalde gevallen zelfs tot 18 jaar maar dat even terzijde.
Met de online ontwikkelingen van het laatste decennia zijn er meerdere mogelijkheden tot leren in het leven geroepen. Waar het voorheen nog enkel door verbale communicatie, of door het lezen/ bestuderen van boeken ging, biedt internet tegenwoordig vele andere manieren waarop men kan leren en informatie vergaren. Hierbij moet je denken aan: online trainingen, cursussen, informatieve spelletjes, tutorial (op bijvoorbeed Youtube) en ga zo maar door. Deze ontwikkelingen hebben naar mijn mening een positieve invloed op het leren van vandaag. Mijn persoonlijke ervaringen zijn dat (vooral) informatieve fragmentjes ondersteunend kunnen werken op het huidige lesmateriaal.
In de propedeuse fase van mijn opleiding heb ik een interactieve quiz ontwikkelt binnen een projectgroep. De applicatie werkte ondersteunend op het lesmateriaal van vmbo brugklassers, voor het vak geschiedenis welteverstaan. Wij hebben destijds veel onderzoek gedaan naar onze doelgroep en hebben uiteindelijk kunnen concluderen dat zij zeer positief waren over deze vorm van ‘online leren’.
Desondanks ben ik van mening dat online leren in de toekomst geen vervanging is voor bijvoorbeeld klassikaal leren. Het is van groot belang dat opgroeiende kinderen zich in een vertrouwde omgeving ontwikkelen met leeftijdsgenoten. Daarbij is het toezicht van een leraar in die leeftijdscategorie ook niet geheel onbelangrijk. Dit geldt eveneens in een later stadium bij scholieren van een middelbare school. Ook in deze periode maakt men ontwikkelingen door (pubertijd) waarin toezicht, structuur, en een vertrouwde omgeving, essentieel is. Dit zijn de voornaamste redenen waarom ik online leren nooit als een vervanging van de huidige methodes zal kunnen zien. Echter, kan het wel ondersteunend en stimulerend werken. Dat is waar de focus op zal moeten liggen.
Marc Jansen 